Την Παρασκευή 29/6/ 28 ο Deniz Ozel στο Sitar και ο Yannis Zannis στην Tabla, δύο δεξιοτέχνες, προερχόμενοι από τη Δύση, έρχονται στον Χώρο Τέχνης Ιδιόμελο για μια μοναδική μουσική παράσταση με άρωμα Ινδίας.
Προσεγγίζοντας την ινδική μουσική παράδοση (μέσα από τα προσωπικά τους μουσικά βιώματα, από την περιοχή της Μεσογείου και την εμπειρία της μακράς μαθητείας τους στην Ινδία), συνεχίζουν το μουσικό τους ταξίδι στην Ελλάδα και μας μεταφέρουν στον κόσμο της ινδικής κλασικής μουσικής, μέσα από παραδοσιακές συνθέσεις και πλούσιο μελωδικό και ρυθμικό αυτοσχεδιασμό.
Λίγα λόγια για τους καλλιτέχνες
Deniz Ozel ~ Sitar
O Deniz Ozel παίζει κλασικό ινδικό Σιτάρ, και είναι μαθητής του διάσημου Sitar Master, Pandit Budhaditya Mukherjee. Ακολουθώντας την παράδοση του δασκάλου του παίζει το κλασικό ύφος του Σιταρ που προέρχεται από την Imdadkhani Gharana (σχολή-παράδοση), το οποίο δίνει έμφαση στη μίμηση της φωνής και του τραγουδιού.
Ο Deniz ξεκίνησε να μαθαίνει την τέχνη του Σιτάρ στο Faculty of Performing Arts, του Benares Hindu University, στην πόλη Βαρανάσι στην Ινδία. Εκεί τέλειωσε το Diploma course in Sitar, το Bachelor Degree και το Master of Music in Instrumental department ( Sitar ), με διάκριση. Ενώ του χρόνου ξεκινάει το PHD του πάνω στο αντικείμενο. Οι ακαδημαϊκές του γνώσεις, σε συνδυασμό με την σκληρή πρακτική, υπό την καθοδήγηση του δασκάλου του, καθιστούν τον Deniz έναν από τους πιο ολοκληρωμένους δυτικούς μουσικούς που παίζουν ινδική κλασική μουσική.
Έχει δώσει πολυάριθμές συναυλίες στην Ινδία, στη Γαλλία και στο Ισραήλ, ενώ φέτος θα είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεται την Ελλάδα.
Γιάννης Ζάννης ~ Τάμπλα
Έρχεται σε επαφή με την ινδική κλασική μουσική το Νοέμβρη του 1999 στην Αθήνα, ξεκινώντας μαθήματα Τάμπλας ( Ινδικό κρουστό) με τον Λευτέρη Μητρόπουλο. Το 2003 ταξιδεύει για πρώτη φορά στην Ινδία και συνεχίζει τις μουσικές του σπουδές στην πόλη του Μπενάρες (Varanasi).
Γίνεται δεκτός ως μαθητής του Pt. Kishan Ramdohkar, γνωστού δασκάλου από το Μπενάρες και ταυτόχρονα διδάσκεται Τάμπλα για συνοδεία κλασικού ινδικού χορού Kathak, από τον σπουδαίο χορευτή και μουσικό Pt. Ravi Shankar Mishra.
Το 2009-10 παρακολουθεί μαθήματα κλασικού ινδικού τραγουδιού Dhrupad από τον Vishal Jain και ένα σεμινάριο από την Marrieane Svacheck. To 2011, 2012 και 2013 συμμετέχει σε τρία masterclass σεμινάρια Τάμπλας του Ινδού tabla-master, Pt. Ram Kumar Mishra, ενώ το 2013 παίρνει από το πανεπιστήμιο Prayag Sangeet Samiti (Allahabad – India ) το Diploma for Tabla. Το καλοκαίρι του 2016 παρακολουθεί το σεμινάριο “Poetry of rhythm” από τους Zard Masters Djamsid και Bijan Chemirani, ενώ το 2018 ξεκινάει να κάνει προχωρημένα μαθήματα Τάμπλας στην Καλκούτα, με τον σπουδαίο μουσικό και δεξιοτέχνη της Τάμπλα, Pandit Subhankar Banerjee.
Ο Γιάννης έχει παίξει συναυλίες ινδικής κλασικής μουσικής, Tabla-solo και συνοδεία, στην Ινδία, στην Τουρκία, στο Βέλγιο, στο Ισραήλ και στην Ελλάδα. Έχει δώσει σεμινάρια και μαθήματα Τάμπλας, στο Πangea World music center και στο Labyrinth Musical Workshop στο Χουδέτσι.
Web info – www.piliosangeet.com.gr
Ινδική μουσική ~ Ιστορία και περιγραφή
Πρόκειται για μια συναυλία που θα μας φέρει σε επαφή με την κλασική μουσική παράδοση της Bόρειας Ινδίας που ονομάζεται Καγιάλ (Khayal). To Khayal είναι το είδος της κλασικής ινδικής μουσικής που αναπτύχθηκε στη Bόρεια Ινδία μετά τη μουσουλμανική εισβολή που ξεκίνησε κατά τον 12αι. και γι αυτό παρουσιάζει ομοιότητες με την Περσική και την Τούρκικη κλασική μουσική. Η ονομασία Khayal προέρχεται από μια αραβική λέξη που σημαίνει ‘’φαντασία‘’, γεγονός που προσδίδει τον ελεύθερο και αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα του εν λόγω μουσικού είδους.
Το Καγιάλ είναι ουσιαστικά ένα σύστημα έμμετρου αυτοσχεδιασμού, όπου οι μουσικοί αυτοσχεδιάζουν μέσα σε καθορισμένα μελωδικά και ρυθμικά όρια (μέτρα), που ονομάζονται: Ράγκα (μελωδικό μέτρο) και Τάλα (ρυθμικό μέτρο). Μέσα σε αυτά τα όρια ο μουσικός αφήνεται ελεύθερος να εκφραστεί χρησιμοποιώντας έτοιμες συνθέσεις και φράσεις ή δημιουργώντας αυθόρμητα κάποιες νέες. Η διάρκεια και η έκφραση μιας Ράγκα ποικίλλει ανάλογα με τη δεξιοτεχνία και την έμπνευση των μουσικών, την αμοιβαία επικοινωνία μεταξύ τους και την επίδραση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο παίζεται η μουσική.
Η λέξη Ράγκα είναι σύνθετη και προέρχεται από την σανσκριτική ρίζα -ραντζ, που σημαίνει -ευχαριστώ, και την κατάληξη -γκαν , που δηλώνει πραγμάτωση. Ράγκα είναι ένας συνδυασμός ήχων που ευχαριστεί το νου. Ο αριθμός των Ράγκα είναι θεωρητικά άπειρος, και δεν αποδίδονται σε κάποιον μουσικό-συνθέτη αλλά αντιμετωπίζονται ως φυσικά ή θεϊκά δημιουργήματα τα οποία ο άνθρωπος ανακαλύπτει, όπως γίνεται με τους φυσικούς νόμους. Κάθε Ράγκα αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο ύφος, μια δεδομένη ατμόσφαιρα, και υπάρχουν ξεχωριστά Ράγκα για κάθε ώρα της μέρας και για τις διάφορες εποχές του χρόνου.
Η ανάπτυξη μιας Ράγκα ξεκινάει με το Αλάπ, την μελωδική εισαγωγή, όπου παρουσιάζονται μία-μία οι νότες της Ράγκα σε αργό τέμπο για να γίνει ξεκάθαρο το ιδιαίτερο συναίσθημα που μεταφέρουν. Σταδιακά το τέμπο επιταχύνεται, και το ύφος της Ράγκα αποκρυσταλλώνεται. Όταν ολοκληρωθεί το Αλάπ ακολουθεί το Γκατ, η μελωδική σύνθεση που καθορίζει την Τάλα, τον ρυθμικό κύκλο πάνω στον οποίο θα συνεχισθεί ο αυτοσχεδιασμός, με τη συμμετοχή πλέον και της Τάμπλα (συνοδευτικό κρουστό).
Η Ινδική Κλασική Μουσική είναι ίσως η αρχαιότερη μουσική παράδοση στον κόσμο που παραμένει μέχρι σήμερα ζωντανή, διατηρώντας την αυθεντικότητά της. Οι απαρχές αυτού του μουσικού είδους χάνονται μέσα στο χρόνο και είναι δύσκολο να πει κανείς με σιγουριά πότε ξεκινά να διαμορφώνεται, και ποιες μεταβολές έχει παρουσιάσει. Πάντως, μοιάζει να υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που διατηρήθηκαν μέσα στους αιώνες και τα οποία προσδίδουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα αυτής της παράδοσης.
Επιστημονικά πειράματα πάνω σε φυτά και καλλιέργειες έχουν δείξει πως η ινδική κλασική μουσική τα ευχαριστεί. Όταν έβαλαν στα φυτά να ακούν καθημερινά αυτή τη μουσική, αυτά αγκάλιασαν τα ηχεία , ενώ η σοδειά αυξήθηκε αξιοσημείωτα. Στην Αρχαία Ινδία, όπως και στους περισσότερους αρχαίους λαούς, η μουσική ήταν γνωστό πως έχει ευεργετικές συνέπειες όταν παίζεται σωστά και γι’ αυτό η εκμάθηση της αποτελούσε βασικό μέλημα τους. Η μουσική εκτός του ψυχαγωγικού της και διασκεδαστικού της χαρακτήρα, μπορούσε επίσης να χρησιμοποιείται για θεραπεία, για την καλλιέργεια των χωραφιών, για να επηρεάσει τον καιρό, να υμνήσει τους θεούς και τη φύση , και για την γενικότερη εναρμόνιση του ανθρώπου και της κοινότητας.
Στην Ινδία ένας μουσικός οφείλει να αναπτύξει μέσα από εξάσκηση τρία βασικά στοιχεία , τρείς θεμελιώδεις μουσικές ΄΄αισθήσεις΄΄:
Σούρ (σωστό κούρδισμα), Λάγια (ισορροπία στο τέμπο) και Τάλα ( αίσθηση του ρυθμικού κύκλου). Αυτά τα στοιχεία είναι καλό να καλλιεργηθούν μέσα από μακρά και επίμονη άσκηση, για να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της μουσικής έκφρασης και να εξασφαλίσουν ένα ωφέλιμο ηχητικό αποτέλεσμα για το μουσικό, τον ακροατή και το περιβάλλον.
Πληροφορίες
Παρασκευή 29/6/18
Χώρος Τέχνης Ιδιόμελο, Ελευθερίου Βενιζέλου 17 και Βασιλέως Κωνσταντίνου, Μαρούσι
Έναρξη: 21.30
Είσοδος: 10 ευρώ, με κρασί
Πληροφορίες – κρατήσεις: 210 6817042