“Ρε μπαγάσα! Περνάς καλά εκεί πάνω;”: Λίγα λόγια για τον Νικόλα Άσιμο, που έφυγε σαν σήμερα πριν 30 χρόνια

Αυθεντικός, αυτοδίδακτος, ανυπότακτος, ασυμβίβαστος, αντικομφορμιστής. Άσιμος. Ο Νικόλαος Ασημόπουλος, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1949 στην Θεσσαλονίκη και ξεκίνησε την πορεία μιας σύντομης αλλά αυθεντικής ζωής που στιγμάτισε το καλλιτεχνικό και κοινωνικό στερέωμα της εποχής του.

«Νικόλας Άσιμος, ουχί Νίκος, ουδέ Νικόλαος. Νικόλας και το “Άσιμος” με γιώτα Ουχί Ασίμος, ουδεμίαν σχέσιν έχω με τον Ισαάκ Ασίμωφ.Τώρα θα μου πεις, γιατί το “Άσιμος” με γιώτα. Γιατί, όταν λέμε “ο τάδε είναι άσημος τραγουδιστής”, η λέξη “άσημος” παίζει το ρόλο επιθετικού προσδιορισμού στη λέξη “τραγουδιστής” και γράφεται με ήτα. Ενώ το “Άσιμος” είναι όνομα ή καλύτερα επώνυμο και ουχί επιθετικός προσδιορισμός του εαυτού μου».

Από μικρός ανήσυχος και δημιουργικός, έγραφε στιχάκια και ποιήματα, έπαιζε θέατρο και έγραφε μουσική. Παρότι εμφανώς πολιτικοποιημένος με αντικομφορμιστική διάθεση, δεν είχε ποτέ συγκεκριμένη ταμπέλα και ταυτότητα. Μάλιστα, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του χωρίς πολιτική ταυτότητα, μιας και του παρακρατήθηκε από την Ασφάλεια και ξαναέβγαλε άλλη μετά από 18 χρόνια στο όνομα Άσιμος με τη “διευκρίνιση” στο σημείο του Θρησκεύματος: “Άνευ Θρησκεύματος”.

«Κάποτε θα με διαβάσεις ίσως, θ’ ακούσεις τα τραγούδια μου, θα με κατανοήσεις. Αλλά δε θα ‘μαι πια εγώ. Θα ‘ναι αυτή η μάσκα που φορούν στους πεθαμένους. Όσους τους χρησιμοποιούν μετά το θάνατό τους, όταν οι ίδιοι δεν υπάρχουν».

Το 1975 κυκλοφόρησε τα πρώτα του τραγούδια σ’ ένα δισκάκι 45 στροφών (Ρωμιός- Μηχανισμός). Παράλληλα άρχισε την έκδοση «παράνομων» κασετών, που ηχογραφούσε και διακινούσε μόνος του στα Προπύλαια, στο Πολυτεχνείο, στα Εξάρχεια, στο Μοναστηράκι, στο Λυκαβηττό. Δημιούργησε την «Exarchia Square Band» και συμμετείχε σε συναυλίες, κοινωνικοπολιτικές εκδηλώσεις, μουσικοθεατρικά σχήματα, θέατρο του δρόμου και άλλα. Το 1977 φυλακίστηκε για δύο μήνες, μαζί με άλλους πέντε εκδότες – συγγραφείς, με επίσημη κατηγορία: «εξέχουσες προσωπικότητες που επηρεάζουν αρνητικά το κοινωνικό σύνολο».

Το 1981 έγραψε και κυκλοφόρησε μόνος το βιβλίο «Αναζητώντας Κροκανθρώπους», με την αφιέρωση: «Τούτο το βιβλίο το αφιερώνω στον Σαλόκιν Σόμισα, στον άνθρωπο που μου ‘δωσε τη γνώση στο να κάτσω να το γράψω και να το τυπώσω». Ο «Σαλόκιν Σόμισα» είναι η αντανάκλαση του «Νικόλας Άσιμος» γραμμένο ανάποδα, μια προσωπικότητα πάντα αντιδραστική και ανήσυχη.

Περίπου ένα χρόνο αργότερα άνοιξε το «Χώρο Προετοιμασίας» στα Εξάρχεια, στην οδό Καλλιδρομίου. Ήταν το μέρος που έμενε, αλλά και το μέρος που έγραφε, συνέθετε τα τραγούδια του, πουλούσε βιβλία, παιχνίδια για παιδιά, πρόχειρα κοσμήματα κατασκευής γνωστών του, κασέτες και πολλά άλλα.

Το τεταμένο πολιτικό κλίμα της εποχής στα Εξάρχεια, οι καταλήψεις και εκδηλώσεις, οδηγούν στη σύλληψή του μαζί με τους Γιώργο Γαβαλά και Νίκο Σαββίδη. Άσιμος και Σαββίδης οδηγήθηκαν τελικά στο “Δαφνί”, στο οποίο ο Νικόλας κρατήθηκε τελικά για μερικές μέρες. Για την απελευθέρωσή του κινητοποιήθηκε πολύς κόσμος. Ανάμεσά τους η Κατερίνα Γώγου, ο Δ. Σαββόπουλος, ο Γ. Κορδέλλας, ο Η. Τριανταφυλλίδης.  Ήταν ο πρώτος από μια σειρά εγκλεισμούς των οποίων ο φόβος θα συνοδεύει τον Νικόλα μέχρι το τέλος της ζωής του. Το επόμενο διάστημα η διαδρομή Τμήμα – Δαφνί – Καλλιδρομίου, έγινε η νέα καθημερινότητα της ζωής του. Ξύλο, ηλεκτροσόκ, ενέσεις, είναι μερικά από τα λυπηρά ανείπωτα του παρασκηνίου.

Για να φτάσουμε στις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης 17 Μαρτίου 1988, με τον Νικόλα Άσιμο να αποφασίζει να βάλει ένα συνειδητό τέλος στο ταξίδι του με ένα σκοινί στο λαιμό και σαν μπαγάσας να φύγει με το δικό του αντισυμβατικό τρόπο.

Μετά από 39 χρονιά ζωής, άφησε πίσω του αξεπέραστα τραγούδια, ένα βιβλίο, μια κόρη και μια αύρα που ακόμα ζει και αναπνέει στους δρόμους των Εξαρχείων.

“…Ήταν σαν να πέρασε από δώ ο Έτσι και να μας έδωσε ζωή, και να γινήκαμε όλοι έτσι, και ξαναφεύγοντας ο Έτσι ρούφηξε όλη τη ζωή, παίρνοντας πίσω ό,τι είχε δώσει. Μαζί και μια σταγόνα απ’ τον καθέναν. Ίσως του χρειαζόταν για να ‘χει τη δύναμη να περπατά, για το αίμα που ‘χε χάσει. Ίσως αυτό νομίζουν όλοι. Κι ίσως γι’ αυτό τον αποφεύγουν, τον βρίζουν και τον θεωρούν αλήτη. Ίσως το πήρα κι εγώ έτσι. Αλλά τον ξέρω ‘γώ τον Έτσι. Και ήμουν πριν κι εγώ σαν Έτσι. Θέλει κουράγιο να ‘σαι Έτσι. Για να μπορείς να παραμένεις έτσι, πρέπει να παίζεις την ψυχή σου. Κι εγώ το ξέρω, δεν είν’ έτσι. Και ο καθένας είν’ ο Έτσι…”

-Νικόλας Άσιμος

 

Share