5 μύθοι και θρύλοι για την πανσέληνο

Αυγουστιάτικη πανσέληνος απόψε και οι περισσότεροι θα την απολαύσουν με μια ρομαντική βόλτα στην πόλη ή ατενίζοντας τη θέα από ψηλά. Η πανσέληνος όμως ιστορικά είναι συνδεδεμένη με θρύλους και σκοτεινούς μύθους που αγγίζουν το μεταφυσικό. Ας δούμε κάποια παραδείγματα.

Το κουνέλι

Σε πολλές μυθολογίες της Ανατολικής Ασίας, αλλά και των Αζτέκων, στο φεγγάρι κατοικεί ένα… κουνέλι, το οποίο φαίνεται και με γυμνό μάτι επάνω στην Πανσέληνο. Το μυστήριο τετράγωνο σχήμα δίπλα του είναι ένα γουδί, το περιεχόμενο του οποίου διαφέρει από κουλτούρα σε κουλτούρα. Για τους Κινέζους, το κουνέλι είναι ο σύντροφος της θεάς του φεγγαριού, Chang’e, για την οποία φτιάχνει στο γουδί του το ελιξήριο της ζωής. Στην ιαπωνική και την κορεάτικη εκδοχή, πάλι, το φεγγαροκούνελο χτυπά στο γουδί του τα συστατικά για το κέικ ρυζιού που φτιάχνει.

Ο μύθος του Λυκάνθρωπου

Από τους πιο διαδεδομένους μύθους που έχουν αποκτήσει στέρεα θέση στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, είναι αυτός του Λυκάνθρωπου. Ο μύθος του Λυκάνθρωπου, ήτοι του ανθρώπου που μεταμορφώνεται σε λύκο με την εμφάνιση της Πανσελήνου, έχει τις ρίζες του στην Πρωτο-Ινδοευρωπαϊκή Μυθολογία. Έγινε, όμως, δημοφιλής τον Μεσαίωνα, όταν η «λυκανθρωπία» θεωρήθηκε μία (όχι ιδιαίτερα δημοφιλής) μορφή μαγείας, οι θιασώτες της οποίας –εννοείται– καίγονταν στην πυρά. Ανθρώπους που μεταμορφώνονται σε λύκους συναντάμε και στην αρχαία ελληνική μυθολογία, αλλά χωρίς εμφανή σχέση με την Πανσέληνο. Ο Ηρόδοτος, για παράδειγμα, αναφέρει τους Νέουρι, μια φυλή στα βορειο-ανατολικά της Σκυθίας, που μεταμορφώνονταν όλοι σε λύκους μια φορά τον χρόνο για μερικές μέρες, και μετά ξαναέπαιρναν την ανθρώπινη μορφή τους.

«Σεληνιάστηκα»

Μέχρι και σήμερα, η θεωρία του “σεληνιασμού” και των μυστικιστικών δυνάμεων της πανσελήνου είναι ευρέως διαδεδομένη. Γίνεται λόγος για αυτοκτονίες, ανθρωποκτονίες, τροχαία ατυχήματα, χωρισμούς, ανατροπές και εντάσεις, ενώ θεωρείται πως η εγκληματικότητα “χτυπάει” κόκκινο.

Πιο διαδεδομένη άποψη είναι πως η πανσέληνος προκαλεί όλες αυτές τις αλλοπρόσαλες συμπεριφορές στον άνθρωπο εξαιτίας της επιρροής που έχει η σελήνη στο νερό. Δεδομένου ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 80% νερό, υποθέτουν πως πιθανότατα η σελήνη διαταράσσει την ισορροπία του σώματός μας! Κάτι τέτοιο βέβαια δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά και οι ψυχίατροι υποστηρίζουν πως όλα τα “ακραία” συμβαίνουν γιατί περιμένουμε να συμβούν! Είναι μια πλασματική συσχέτιση της συμπεριφοράς μας και της πανσελήνου, που με απλά λόγια σημαίνει ότι ο εγκέφαλός μας έχει την τάση να ανακαλεί τα περίεργα γεγονότα καλύτερα από ότι τα ασήμαντα.

Τσανγκ’ε

Υπάρχει ένας ευρέως γνωστός κινέζικος μύθος για μια γυναίκα που λέγεται πως ζει στο φεγγάρι. Η βασική ιστορία του μύθου είναι ότι αυτή και ο άντρας της ήταν κάποτε αθάνατοι, που έγιναν θνητοί εξαιτίας της αλαζονικής τους συμπεριφοράς. Θέλησαν να δημιουργήσουν μια θεραπεία προκειμένου να ξαναγίνουν αθάνατοι, αλλά η Τσανγκ’ε, στην πλεονεξία της, πήρε υπερβολική θεραπεία και κατέληξε να περιφέρεται στο φεγγάρι αιώνια. Οι Κινέζοι ποιητές εμπνέονται εδώ και πολλούς αιώνες από την ιστορία αυτή, η οποία είναι μια από τις γενεσιουργές αιτίες του φθινοπωρινού εορτασμού του κινέζικου φεγγαριού.

Λούνα

Είναι το όνομα της θεάς του φεγγαριού στη ρωμαϊκή μυθολογία. Στους σχετιζόμενους μύθους, η θεά είναι σύντροφος του θεού του ηλίου. Ταξιδεύει κατά τη διάρκεια της μέρας και ξαναρχίζει το ταξίδι της τη νύχτα. Θεωρείται γενικά ως θεά γεμάτη πάθος που έχει πολλούς εραστές, αντιπροσωπεύει τον πόθο, ο οποίος συνδέεται παραδοσιακά με το φεγγάρι. Γενικότερα η πανσέληνος είναι συνδεδεμένη με τη γονιμότητα, καθότι ο κύκλος της σελήνης είναι παρόμοιος σε ημερολογιακή διάρκεια με την εμμηνορροϊκό κύκλο.

 

Share